Tổng quan:
Được xác định là một trong những động lực tăng trưởng quan trọng của kinh tế Việt Nam năm 2025, tiến độ giải ngân đầu tư công cả nước 3 tháng đầu năm vẫn chậm đáng quan ngại.
Từ đầu năm đến nay, Chính phủ luôn nhấn mạnh, thúc đẩy giải ngân vốn ĐTC là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, rất quan trọng, nhất là trong bối cảnh chúng ta đặt ra mục tiêu tăng trưởng cao, cụ thể là đạt ít nhất 8% năm 2025 và tăng trưởng 2 con số trong những năm tiếp theo. Đặc biệt, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới tiếp tục có những diễn biến hết sức phức tạp, cạnh tranh thương mại diễn ra gay gắt, khó đoán định, Hoa Kỳ vừa công bố áp thuế đối ứng với hàng hóa đến từ nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam…, vấn đề về thúc đẩy giải ngân ĐTC lại càng có ý nghĩa quan trọng trong thực hiện mục tiêu tăng trưởng và phát triển. Việc Hoa Kỳ công bố/đe dọa áp thuế chắc chắn sẽ có ảnh hưởng nhất định tới việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng. Trong điều kiện như vậy, Việt Nam càng phải đẩy mạnh hơn nữa các động lực tăng trưởng truyền thống để bù đắp cho những thiếu hụt, suy giảm gây ra bởi yếu tố quốc tế tiêu cực.
Năm 2025, tổng kế hoạch vốn ĐTC khá tham vọng, lên tới 888.087,9 tỷ đồng. Cụ thể: Thủ tướng Chính phủ giao 825.922,3 tỷ đồng; phần vốn ngân sách địa phương tự cân đối, giao tăng so với kế hoạch Thủ tướng giao là 50.716 tỷ đồng; vốn kế hoạch từ các năm trước được phép kéo dài sang năm 2025 là 11.449,7 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, ước giải ngân vốn ĐTC từ đầu năm đến ngày 31/03/2025 mới đạt 78.712 tỷ đồng, đạt 8,98% kế hoạch, tương đương 9,53% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao; thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2024 (đạt 11,64% kế hoạch và 12,27% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Riêng vốn thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia ước đạt 3.638,8 tỷ đồng, tương ứng 16,57% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.
Tại báo cáo cập nhật tình hình giải ngân vốn ĐTC vừa công bố, Bộ Tài chính nêu rõ 5 nhóm khó khăn chính ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn ĐTC năm 2025. Thứ nhất, về cơ chế, chính sách: Luật Đầu tư công năm 2024 và các Nghị định hướng dẫn chưa quy định rõ nội dung, trình tự, thẩm quyền phê duyệt nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư. Nhiều lĩnh vực thiếu định mức chi phí quản lý, tư vấn dự án. Thời hạn điều chỉnh kế hoạch vốn chưa phù hợp, các văn bản hướng dẫn thi hành luật còn chậm ban hành. Thứ hai, phân bổ vốn chậm. Tính đến 15/03/2025 còn khoảng 62.015 tỷ đồng chưa phân bổ (7,51% kế hoạch Thủ tướng giao), chủ yếu là vốn cho dự án chưa hoàn tất thủ tục. Một số bộ, ngành phân bổ vốn cho dự án chưa đủ điều kiện, vượt tổng mức, vượt thời gian bố trí vốn. Thứ ba, tổ chức thực hiện còn vướng. Việc sắp xếp bộ máy hành chính khiến nhiều dự án tạm dừng, kéo dài thời gian thẩm định, thanh toán, quyết toán. Công tác giải phóng mặt bằng chậm do vướng mắc pháp lý, giá vật liệu tăng cao, nguồn cung hạn chế, vướng quy hoạch khoáng sản. Thứ tư, nguồn thu NSĐP từ đất chưa đảm bảo theo dự toán, dẫn đến chậm phân bổ và giải ngân. Thứ năm, liên quan chương trình mục tiêu quốc gia, chưa ban hành quyết định điều chỉnh, hướng dẫn còn chậm và phức tạp, tâm lý e ngại ở địa phương và hạn chế về quỹ đất, định mức hỗ trợ thấp gây khó khăn cho triển khai và giải ngân.
Sau hàng loạt các biện pháp quyết liệt thúc đẩy ĐTC, ngày 05/04/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tiếp tục ban hành Công điện số 32/CĐ-TTg về việc đôn đốc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2025. Đồng thời, Chính phủ nêu rõ, trong tình hình hiện nay khi tiêu dùng phục hồi chậm và chưa có dấu hiệu khởi sắc, hoạt động thương mại toàn cầu bị tác động chính sách thuế quan mới của Mỹ, để đạt được mức tăng trưởng 8% năm nay và 2 con số cho các năm tiếp theo, liên quan đến ĐTC, cần điều chỉnh mục tiêu giải ngân vốn ĐTC năm 2025 phấn đấu đạt 100% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao thay vì 95% như trước đây. Theo tính toán của các chuyên gia, nếu năm 2025 giải ngân được 95% vốn kế hoạch ĐTC thì GDP có thể tăng thêm 1,07 đpt, nếu giải ngân hết 100% tổng số vốn, GDP tăng thêm 1,4 đpt.
Tóm lược thị trường trong nước từ 07/04 - 11/04/2025
Thị trường ngoại tệ: Trong tuần từ 07/04 - 11/04, tỷ giá trung tâm được NHNN điều chỉnh tăng mạnh đầu tuần, giảm mạnh phiên cuối tuần. Chốt ngày 11/04, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 24.923 VND/USD, tăng 37 đồng so với phiên cuối tuần trước đó. NHNN niêm yết tỷ giá mua giao ngay ở mức 23.727 VND/USD, cao hơn 50 đồng so với tỷ giá sàn; tỷ giá bán giao ngay được niêm yết mức 26.119 VND/USD, thấp hơn 50 đồng so với tỷ giá trần.
Tỷ giá LNH trong tuần từ 07/04 - 11/04 biến động tăng – giảm mạnh qua các phiên. Kết thúc phiên 11/04, tỷ giá LNH đóng cửa tại 25.750, giảm 35 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.
Tỷ giá trên thị trường tự do tuần qua cũng biến động theo xu hướng tăng đầu tuần và giảm trở lại cuối tuần. Chốt phiên 11/04, tỷ giá tự do tăng 85 đồng ở cả hai chiều mua vào và bán ra so với phiên cuối tuần trước đó, giao dịch tại 26.020 VND/USD và 26.120 VND/USD.
Thị trường tiền tệ LNH: Tuần từ 07/04 - 11/04, lãi suất VND LNH các kỳ hạn từ 1M trở xuống tăng mạnh phiên đầu tuần rồi giảm trở lại. Chốt ngày 11/04, lãi suất VND LNH giao dịch ở mức: ON 4,08% (+0,02 đpt); 1W 4,33% (+0,03 đpt); 2W 4,50% (+0,10 đpt); 1M 4,63% (+0,07 đpt).
Lãi suất USD LNH biến động nhẹ ở tất cả các kỳ hạn trong tuần qua. Phiên 11/04, lãi suất USD LNH giao dịch tại: ON 4,30% (-0,02 đpt); 1W 4,36% (-0,03 đpt); 2W 4,44% (không thay đổi) và 1M 4,50% (+0,01 đpt).
Thị trường mở: Trên thị trường mở tuần qua từ 07/04 - 11/04, ở kênh cầm cố, NHNN chào thầu 122.000 tỷ đồng với 4 kỳ hạn 7 ngày, 14 ngày, 35 ngày và 91 ngày, lãi suất đều giữ ở mức 4,0%. Có 74.054,02 tỷ đồng trúng thầu; có 50.133,87 tỷ đồng đáo hạn trong tuần qua trên kênh cầm cố.
NHNN không chào thầu tín phiếu NHNN. Không có khối lượng tín phiếu đáo hạn trong tuần qua.
Như vậy, NHNN đã bơm ròng 23.920,15 tỷ đồng ra thị trường trong tuần qua bằng kênh thị trường mở. Có 118.866,57 tỷ đồng lưu hành trên kênh cầm cố, không còn tín phiếu NHNN lưu hành trên thị trường.
Thị trường trái phiếu: Ngày 09/04, KBNN đấu thầu thành công 6.100 tỷ đồng/11.500 tỷ đồng TPCP gọi thầu (tỷ lệ trúng thầu đạt 53%). Trong đó, kỳ hạn 10Y huy động được 6.000 tỷ đồng/10.000 tỷ đồng gọi thầu và kỳ hạn 15Y huy động được 100 tỷ đồng/ 500 tỷ đồng gọi thầu. Kỳ hạn 5Y và 30Y gọi thầu 500 tỷ đồng mỗi kỳ hạn nhưng không có khối lượng trúng thầu ở cả 2 kỳ hạn. Lãi suất trúng thầu ở kỳ hạn 10Y là 3,0% (+0,04 đpt so với phiên đấu thầu trước) và 15Y là 3,08% (+0,08 đpt).
Ngày 16/04, KBNN dự kiến chào thầu 12.000 tỷ đồng TPCP, trong đó kỳ hạn 5Y chào thầu 3.000 tỷ đồng, kỳ hạn 10Y chào thầu 8.000 tỷ đồng, kỳ hạn 15Y và 30Y chào thầu 500 tỷ đồng mỗi kỳ hạn.
Giá trị giao dịch Outright và Repos trên thị trường thứ cấp tuần qua đạt trung bình 13.565 tỷ đồng/phiên, tăng nhẹ so với mức 12.357 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Lợi suất TPCP trong tuần qua biến động tăng nhẹ ở hầu hết các kỳ hạn, ngoại trừ kỳ hạn 1Y, 2Y và 15Y. Chốt phiên 11/04, lợi suất TPCP giao dịch quanh 1Y 2,08% (không đổi so với phiên cuối tuần trước); 2Y 2,11% (không đổi); 3Y 2,17% (+0,004 đpt); 5Y 2,37% (+0,003 đpt); 7Y 2,73% (+0,02 đpt); 10Y 3,04% (+0,02 đpt); 15Y 3,20% (-0,002 đpt); 30Y 3,43% (+0,01 đpt).
Thị trường chứng khoán: Tuần từ 07/04 - 11/04, thị trường chứng khoán đã giảm mạnh trong 3 phiên đầu tuần rồi đảo chiều tăng mạnh 2 phiên cuối tuần do ảnh hưởng của chính sách thuế quan Mỹ. Kết thúc phiên 11/04, VN-Index đứng ở mức 1.222,46 điểm, tăng 11,79 điểm (+0,97%) so với cuối tuần trước đó; HNX-Index giảm 7,61 điểm (-1,67%) xuống mức 213,34 điểm; UPCom-Index bật tăng 2,67 điểm (+2,33%) lên 93,25 điểm.
Thanh khoản thị trường trung bình đạt khoảng trên 26.100 tỷ đồng/phiên, giảm nhẹ so với mức 28.757 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Khối ngoại tiếp tục bán ròng mạnh hơn 1.770 tỷ đồng trên cả 3 sàn.
Tin quốc tế
Mỹ leo thang căng thẳng thương mại với Trung Quốc, song ra thời hạn đàm phán với phần còn lại của thế giới. Cụ thể, ngày 09/04, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ nâng mức thuế quan với Trung Quốc lên 125% ngay lập tức. Tuy nhiên, người đứng đầu Nhà Trắng cũng cho biết sẽ dùng mức thuế cơ bản là 10% đối với 75 quốc gia khác đã nỗ lực đàm phán với Mỹ trước đó, đồng thời hoãn các mức thuế đối ứng cao trong vòng 90 ngày. Ở phía ngược lại, Bắc Kinh cũng không ngừng nâng thuế quan áp lên hàng Mỹ, từ 34% lên 85% rồi 125%, song vẫn khẳng định sẵn sàng đàm phán với Mỹ trên cơ sở bình đẳng, tông trọng lẫn nhau. Mặc dù vậy, Nhà Trắng vẫn xác nhận mức thuế mới đối với Trung Quốc là 145% sau khi cộng tất cả các mức thuế đã được ban hành. Ngày 11/04, Hải quan Mỹ công bố hướng dẫn thuế quan mới, cho thấy Tổng thống Trump miễn trừ thuế đối ứng cho các sản phẩm điện thoại thông minh, máy tính và thiết bị công nghệ khác và linh kiện (không áp dụng đối với xuất xứ Trung Quốc), ngoài ra ông Trump cũng phát biểu muốn đạt 90 thỏa thuận thương mại với các nước trong vòng 90 ngày. Thị trường hiện tại dù đã bớt căng thẳng hơn so với thời điểm công bố thuế đối ứng lên tới 49%, tuy nhiên hầu hết vẫn lo ngại để đạt được thỏa thuận với Mỹ trong 90 ngày là mục tiêu không dễ dàng. Bên cạnh đó, việc Mỹ và Trung Quốc liên tiếp leo thang thuế quan trong thời gian ngắn cho thấy khó có khả năng đi đến thỏa thuận giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, khiến dòng chảy thương mại toàn cầu ngưng trệ và áp lực lạm phát có thể bị đẩy lên trong ngắn hạn, triển vọng kinh tế suy giảm.
Cục Dữ trữ Liên bang Mỹ Fed công bố biên bản cuộc họp tháng 3, bên cạnh đó nước Mỹ ghi nhận một số chỉ báo kinh tế quan trọng. Trong biên bản họp được công bố tuần qua, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC, thuộc Fed) cho biết kinh tế Mỹ trong Q4/2024 vẫn tăng trưởng với tốc độ vững chắc, các chỉ báo lạm phát là PCE toàn phần và PCE lõi lần lượt tăng 2,5% và 2,8% trong tháng 2, vẫn ở trên mức mục tiêu 2,0% mà cơ quan này theo đuổi. Thị trường lao động tương đối ổn định với tỷ lệ mức nghiệp ở mức thấp. FOMC cho rằng sự không chắc chắn đối với triển vọng kinh tế đang gia tăng và cơ quan này sẽ chú ý đến những rủi ro đối với nhiệm vụ kép của mình là ổn định giá cả và toàn dụng nhân công. FOMC quyết định không thay đổi LSCS trong cuộc họp này ở mức 4,25% - 4,50%, và sẽ tiếp tục xem xét dữ liệu ở những cuộc họp tới để đưa ra quyết định phù hợp. Liên quan đến kinh tế Mỹ, chỉ số giá tiêu dùng CPI toàn phần tại nước này giảm 0,1% m/m trong tháng 3 sau khi tăng 0,2% ở tháng 2, trái với dự báo tiếp tục tăng 0,1%. Bên cạnh đó, CPI lõi cũng chỉ tăng 0,1% trong tháng 3 sau khi tăng 0,2% ở tháng trước đó, thấp hơn mức tăng 0,3% theo dự báo. So với cùng kỳ năm 2024, CPI toàn phần và CPI lõi tháng 3 lần lượt tăng 2,4% và 2,8% y/y, cùng suy yếu so với mức tăng 2,8% và 3,1% của tháng 2 (cũng đã xuống thấp hơn so với 3,0% và 3,3% của tháng 1). Tiếp theo, chỉ số giá sản xuất PPI lõi và PPI toàn phần tại Mỹ lần lượt giảm 0,1% và 0,4% m/m trong tháng 3 sau khi cùng tăng 0,1% ở tháng trước đó, trái với dự báo tăng 0,3% và 0,2% m/m. Ở thị trường lao động, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu tuần kết thúc ngày 04/04 ở mức 223 nghìn đơn, tăng nhẹ từ 219 nghìn đơn của tuần trước đó và khớp với dự báo. Số đơn bình quân 4 tuần gần nhất cũng ở mức 223 nghìn, đi ngang so với bình quân 4 tuần liền trước. Cuối cùng, Đại học Michigan Mỹ khảo sát chỉ số niềm tin tiêu dùng tại nước này chỉ đạt 50,9 điểm trong tháng 4, giảm mạnh xuống từ 57,0 điểm của tháng 3 và đồng thời thấp hơn mức 54,0 điểm theo dự báo. Đây là mức niềm tin tiêu dùng thấp nhất mà Mỹ ghi nhận kể từ tháng 07/2022. Trong tuần này, thị trường chờ đợi những phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell về triển vọng kinh tế tại một diễn đàn ở Chicago, diễn ra vào sáng sớm ngày 17/04 theo giờ Việt Nam.
Tổng hợp Kinh tế - Tài chính tuần 07/04 - 11/04/2025