Tổng quan:
Hệ thống ngân hàng tích cực giảm lãi suất để hỗ trợ thúc đẩy kinh tế.
Ngày 24/02/2025, Thủ tướng Chính phủ ký Công điện số 19/CĐ-TTg gửi Thống đốc NHNN về việc tăng cường thực hiện các giải pháp giảm lãi suất. Thủ tướng yêu cầu NHNN thực hiện ngay việc thanh tra, kiểm tra các ngân hàng thương mại tăng lãi suất huy động trong thời gian qua và công bố lãi suất huy động, cho vay của các TCTD, và kịp thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, báo cáo Thủ tướng kết quả thực hiện trước ngày 28/2/2025.
Ngay sau đó, ngày 25/2, NHNN đã có công văn số 1328/NHNN-CSTT yêu cầu các TCTD và NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố nghiêm túc triển khai các biện pháp nhằm ổn định mặt bằng lãi suất tiền gửi, phấn đấu giảm lãi suất cho vay, góp phần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, cụ thể: (i) tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đơn giản hóa thủ tục và các biện pháp khác để giảm lãi suất cho vay, sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh; (ii) tập trung TD vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng kinh tế và các động lực tăng trưởng mới (tiêu dùng, đầu tư, xuất khẩu,…) và các động lực tăng trưởng mới (chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, công nghệ và đổi mới sáng tạo,…); kiểm soát chặt chẽ TD đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro nhằm đảm bảo hoạt động TD an toàn, hiệu quả; (iii) tiếp tục tuân thủ việc công bố lãi suất cho vay bình quân, chênh lệch lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân, lãi suất cho vay các chương trình TD, gói TD và các loại lãi suất cho vay khác (nếu có) trên trang thông tin điện tử của TCTD; thường xuyên báo cáo NHNN việc công bố và thực hiện lãi suất tiền gửi, lãi suất cho vay theo quy định; (iv) truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, công bố thông tin về việc giảm lãi suất; đồng thời, thông tin cụ thể cho khách hàng về chính sách giảm lãi suất cho vay để khách hàng nắm bắt và tiếp cận các chính sách của TCTD.
NHNN sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ lãi suất tiền gửi và cho vay; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của các TCTD, nhất là việc công bố lãi suất tiền gửi, lãi suất cho vay, hoạt động cấp TD của các TCTD; xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật các trường hợp vi phạm, các TCTD cạnh tranh lãi suất không lành mạnh, không đúng quy định.
Trước chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ và NHNN, nhiều NHTM đã nhanh chóng điều chỉnh giảm lãi suất. Mặt bằng lãi suất tiết kiệm các kỳ hạn trung bình giảm 0,20 – 0,40% so với trước đó, cá biệt có NHTM giảm tới 0,70%. Song song với điều chỉnh lãi suất huy động, các NHTM cũng cam kết giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ nền kinh tế.
Theo ý kiến của các chuyên gia, sang tháng 3/2025, mặt bằng lãi suất được kỳ vọng sẽ xuống mức thấp hơn và trên diện rộng hơn. Dù vậy, áp lực lên lãi suất vẫn hiện hữu. Đơn cử, Chính phủ đang muốn tăng trưởng kinh tế là 8%, thậm chí hai con số; để tăng trưởng đạt mục tiêu này, cần phải đẩy lượng tiền lớn, chủ yếu từ TD vào lưu thông; trong khi đó muốn tăng nguồn vốn cho TD cần phải tăng huy động vốn, dẫn đến tăng lãi suất. Bên cạnh đó, theo các chuyên gia, dư địa giảm lãi suất hiện không có nhiều. Bởi vậy, động thái giảm lãi suất huy động của các NHTM làm dấy lên lo ngại thanh khoản của các ngân hàng, đặc biệt là các ngân hàng nhỏ. Vì vậy, để duy trì mặt bằng lãi suất thấp trong trung và dài hạn, các chuyên gia kiến nghị phải kiểm soát tốt lạm phát, tỷ giá, dài hạn hơn cần phát triển mạnh hơn nữa thị trường vốn để làm đối trọng với hệ thống ngân hàng, tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh trong huy động vốn và cấp vốn ra nền kinh tế.
Mới đây nhất, Thủ tướng Chính phủ cũng vừa ban hành Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 1/3/2025 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8% trở lên. Chỉ thị tiếp tục nhấn mạnh các nhiệm vụ giao NHNN trong việc kiểm soát diễn biến lãi suất huy động, cho vay của các NHTM; nghiêm cấm không để các NHTM tự do tăng lãi suất không theo định hướng, cạnh tranh không lành mạnh, không bình đẳng, …
Tóm lược thị trường trong nước từ 24/02 - 28/02/2025
Thị trường ngoại tệ: Trong tuần từ 24/02 - 28/02, tỷ giá trung tâm tiếp tục được NHNN điều chỉnh tăng mạnh. Chốt ngày 28/02, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 24.726 VND/USD, tăng 88 đồng so với phiên cuối tuần trước đó. NHNN niêm yết tỷ giá mua giao ngay ở mức 23.540 VND/USD, cao hơn 50 đồng so với tỷ giá sàn; tỷ giá bán giao ngay được niêm yết mức 25.912 VND/USD, thấp hơn 50 đồng so với tỷ giá trần.
Tỷ giá LNH trong tuần từ 24/02 - 28/02 tăng – giảm đan xen qua các phiên. Kết thúc phiên 28/02, tỷ giá LNH đóng cửa tại 25.561, tăng 36 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.
Tỷ giá trên thị trường tự do tuần qua vẫn ít biến động. Chốt phiên 28/02, tỷ giá tự do tăng 55 đồng ở cả hai chiều mua vào và bán ra so với phiên cuối tuần trước đó, giao dịch tại 25.670 VND/USD và 25.770 VND/USD.
Thị trường tiền tệ LNH: Tuần từ 24/02 - 28/02, lãi suất VND LNH các kỳ hạn từ 1M trở xuống tăng – giảm mạnh qua các phiên. Chốt ngày 28/02, lãi suất VND LNH giao dịch ở mức: ON 4,80% (+0,73 đpt); 1W 4,88% (+0,46 đpt); 2W 4,88% (+0,30 đpt); 1M 4,93% (+0,15 đpt).
Lãi suất USD LNH biến động nhẹ ở tất cả các kỳ hạn trong tuần qua. Phiên 28/02, lãi suất USD LNH, giao dịch tại: ON 4,31% (không thay đổi); 1W 4,38% (không thay đổi); 2W 4,43% (-0,02 đpt) và 1M 4,48% (-0,03 đpt).
Thị trường mở: Trên thị trường mở tuần qua từ 24/02 - 28/02, ở kênh cầm cố, NHNN chào thầu 108.000 tỷ đồng với 2 kỳ hạn 7 ngày và 14 ngày, lãi suất giữ ở mức 4,0%. Có 68.670,74 tỷ trúng thầu và có 87.480,19 tỷ đồng đáo hạn trong tuần qua trên kênh cầm cố.
NHNN chào thầu tín phiếu NHNN ở kỳ hạn 7 ngày, đấu thầu lãi suất. Có 5.999,3 tỷ đồng trúng thầu. Lãi suất trúng thầu giảm dần từ mức 4,0% xuống mức 3,3% phiên cuối tuần. Có 21.699,3 tỷ đồng tín phiếu đáo hạn trong tuần qua.
Như vậy, NHNN hút ròng 3.109,45 tỷ đồng khỏi thị trường trong tuần qua bằng kênh thị trường mở. Có 68.670,74 tỷ đồng lưu hành trên kênh cầm cố, có 5.999,3 tỷ đồng tín phiếu NHNN lưu hành trên thị trường.
Thị trường trái phiếu: Ngày 26/02, KBNN đấu thầu thành công 110 tỷ đồng/13.500 tỷ đồng TPCP gọi thầu (tỷ lệ trúng thầu chỉ đạt 0,8%). Trong đó, kỳ hạn 10Y huy động được 60 tỷ đồng/12.000 tỷ đồng gọi thầu và kỳ hạn 30Y huy động được 50 tỷ đồng/500 tỷ đồng gọi thầu. Kỳ hạn 15Y gọi thầu 1.000 tỷ đồng nhưng không có khối lượng trúng thầu. Lãi suất trúng thầu ở các kỳ hạn đều không đổi so với phiên đấu thầu trước, cụ thể, 10Y là 2,97% và 30Y là 3,28%.
Ngày 05/03, KBNN dự kiến chào thầu 13.500 tỷ đồng TPCP, trong đó kỳ hạn 10Y chào thầu 12.000 tỷ đồng, kỳ hạn 15Y chào thầu 1.000 tỷ đồng và 30Y chào thầu 500 tỷ đồng.
Giá trị giao dịch Outright và Repos trên thị trường thứ cấp tuần qua đạt trung bình 14.070 tỷ đồng/phiên, giảm nhẹ so với mức 15.104 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Lợi suất TPCP trong tuần qua giảm nhẹ ở hầu hết các kỳ hạn. Chốt phiên 28/02, lợi suất TPCP giao dịch quanh 1Y 2,09% (không thay đổi); 2Y 2,11% (-0,01 đpt); 3Y 2,17% (không thay đổi); 5Y 2,42% (-0,02đpt); 7Y 2,84% (-0,03 đpt); 10Y 3,09% (-0,03 đpt); 15Y 3,26% (-0,04 đpt); 30Y 3,45% (0,002 đpt).
Thị trường chứng khoán: Tuần từ 24/02 - 28/02, thị trường chứng khoán diễn biến lình xình, VN-Index giữ được mốc 1.300 điểm nhưng chưa thể bứt phá. Kết thúc phiên 28/02, VN-Index đứng ở mức 1.305,36 điểm, tăng 8,61 điểm (+0,66%) so với cuối tuần trước đó; HNX-Index tăng 1,62 điểm (+0,68%) lên mức 239,19 điểm; UPCom-Index giảm 1,03 điểm (-1,02%) còn 99,58 điểm.
Thanh khoản thị trường trung bình đạt khoảng trên 20.400 tỷ đồng/phiên, tăng so với mức 17.400 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Khối ngoại tiếp tục bán ròng mạnh gần 2.450 tỷ đồng trên cả 3 sàn.
Tin quốc tế
Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục đe dọa về thuế quan, bên cạnh đó ông cũng có cuộc gặp trực tiếp với Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine tại Nhà Trắng. Cụ thể, ngày 27/02, Tổng thống Donald Trump thông báo sẽ áp thuế 25% đối với hàng hóa từ Mexico và Canada, do không đạt được những mong muốn về an ninh biên giới đối với hai quốc gia này, đặc biệt về vấn đề ma túy. Bên cạnh đó, ông Trump cũng cho biết sẽ đánh thuế hàng hóa Trung Quốc thêm 10% (lần thứ 2 trong năm nay). Tất cả các lệnh áp thuế này sẽ có hiệu lực kể từ ngày 04/03. Ở thời điểm hiện tại, cả 3 quốc gia trên đều là những đối tác chính, chiếm 40% kim ngạch nhập khẩu của Mỹ. Theo Bloomberg đưa tin, Mexico đang có những động thái mềm mỏng, sẵn sàng tăng thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc và tìm cách mua hàng từ Mỹ nhiều hơn nhằm tránh các đòn thuế từ Mỹ. Canada cũng đang được Mỹ thúc giục đánh thuế Trung Quốc, nhằm tránh những rạn nứt thương mại trong khu vực Bắc Mỹ. Ở phía Trung Quốc, nước này kêu gọi Mỹ không nên lặp lại sai lầm và sớm giải quyết tranh chấp thông qua đối thoại bình đẳng. Tiếp theo, một sự kiện lớn tuần qua là cuộc gặp giữa Donald Trump và Volodymyr Zelensky nhằm thảo luận về xung đột Nga-Ukraine và hợp tác khai thác khoáng sản. Tuy nhiên, tại cuộc họp này, hai nhà lãnh đạo liên tiếp chỉ trích nhau do bất đồng quan điểm. Cuộc họp kết thúc mà không có thông báo chung nào giữa hai bên và cũng không có ký kết nào về thỏa thuận khoáng sản.
Mỹ ghi nhận một số chỉ báo kinh tế đáng chú ý. Đầu tiên, Cơ quan Phân tích Kinh tế Mỹ công bố, GDP nước này trong Q4/2024 tăng 2,3% q/q theo báo cáo sơ bộ lần 2, không thay đổi so với dữ liệu thống kê ban đầu và cũng khớp với dự báo. Như vậy, GDP Mỹ tăng khoảng 2,8% trong cả năm vừa qua. Bên cạnh đó, chỉ số giá tiêu dùng cá nhân PCE toàn phần và PCE lõi trong Q4 được công bố lại ở mức 2,4% và 2,7% y/y, cùng có sự điều chỉnh lên so với mức 2,3% và 2,5% theo thống kê sơ bộ. Bước sang tháng 1, PCE toàn phần và PCE lõi cùng tăng 0,3% m/m, tương đương lần lượt tăng 2,5% và 2,6% y/y. Tại thị trường lao động, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu tại Mỹ tuần kết thúc ngày 22/02 ở mức 242 nghìn đơn, tăng lên từ 220 nghìn đơn của tuần trước đó, đồng thời cao hơn mức 222 nghìn đơn theo dự báo. Số đơn bình quân 4 tuần gần nhất ở mức 224 nghìn, tăng 8,5 nghìn so với 4 tuần liền trước. Tiếp theo, Conference Board khảo sát cho biết chỉ số niềm tin tiêu dùng tại Mỹ giảm khá mạnh xuống còn 98,3 điểm trong tháng 2 từ mức 104,1 điểm của tháng trước, sâu hơn mức 102,7 điểm theo dự báo. Đây là tháng thứ 3 liên tiếp niềm tin tiêu dùng của thị trường suy giảm, xuống đáy của phạm vi dao động phổ biến kể từ năm 2022. Cuối cùng, ở lĩnh vực bất động sản, doanh số bán nhà mới tại Mỹ đạt 657 nghìn căn trong tháng 1, giảm so với mức 734 nghìn căn của tháng trước đó, đồng thời thấp hơn mức 679 nghìn căn theo dự báo. So với cùng kỳ năm 2024, con số trên cho thấy mức giảm 10,5% m/m và 1,1% y/y. Giá bán bình quân của thị trường nhà mới tại Mỹ ở khoảng 446 nghìn USD/căn, thấp hơn so với mức bình quân 510 nghìn USD/căn của tất cả các phân khúc.
Tổng hợp Kinh tế - Tài chính tuần 24/02 - 28/02/2025