Tổng quan:
6 tháng đầu năm 2021, thị trường trái phiếu doanh nghiệp duy trì đà tăng trưởng, ghi nhận một số kết quả tích cực. Nửa cuối năm 2021, nhu cầu TPDN được dự báo tiếp tục ở mức cao.
Theo số liệu của Bộ Tài chính, trong 6 tháng đầu năm 2021, khối lượng phát hành TPDN riêng lẻ là 168.702 tỷ đồng, tăng 3,2% so với cùng kỳ năm 2020; khối lượng phát hành ra công chúng là 15.375 tỷ đồng, chiếm 8,3% tổng khối lượng TPDN phát hành. Trái phiếu do các TCTD phát hành chiếm tới 40,2% tổng khối lượng phát hành. Trong khi đó, các doanh nghiệp bất động sản ít huy động vốn qua trái phiếu hơn, chỉ chiếm 13,2% tổng khối lượng phát hành. Tổng khối lượng huy động trái phiếu của nhóm này giảm tới 55,5% so với cùng kỳ năm 2020. Lãi suất phát hành bình quân 6 tháng đầu năm 2021 là 7,9%/năm, giảm 1,6%/năm so với mức 9,5% cùng kỳ năm 2020. Ở góc độ nhà đầu tư, công ty chứng khoán là nhà đầu tư chính trên thị trường sơ cấp, chiếm 44,4% tổng khối lượng phát hành. Tỷ trọng nhà đầu tư cá nhân là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp mua TPDN riêng lẻ trên thị trường sơ cấp chiếm 5,7% khối lượng phát hành, giảm mạnh so với tỷ trọng 12,68% nhà đầu tư cá nhân năm 2020.
Các chuyên gia cho rằng, diễn biến nửa đầu năm 2021 trên thị trường TPDN cho thấy bước đầu có sự dịch chuyển từ phát hành riêng lẻ sang phát hành ra công chúng sau khi có các văn bản pháp luật mới được ban hành để hoàn thiện hơn khung pháp lý cho thị trường trái phiếu, bao gồm: Nghị định số 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ quy định về chào bán và giao dịch trái phiếu riêng lẻ, chào bán TPDN ra thị trường quốc tế. Một văn bản nữa là Nghị định số 155/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán (bao gồm nội dung quy định về phát hành TPDN ra công chúng). Nghị định 153 đưa ra những nguyên tắc khá đầy đủ đối với tổ chức phát hành, theo đó, doanh nghiệp phát hành trái phiếu theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm về hiệu quả sử dụng vốn và đảm bảo khả năng trả nợ. Mục đích phát hành trái phiếu cũng đã được quy định, bao gồm: để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư; tăng quy mô vốn hoạt động; cơ cấu lại nguồn vốn của chính doanh nghiệp hoặc mục đích phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật chuyên ngành. Doanh nghiệp phải nêu cụ thể mục đích phát hành tại phương án phát hành và công bố thông tin cho nhà đầu tư đăng ký mua trái phiếu. Việc sử dụng vốn huy động từ phát hành trái phiếu của doanh nghiệp phải đảm bảo đúng mục đích theo phương án phát hành và nội dung công bố thông tin cho nhà đầu tư. Các nhà đầu tư cũng được cảnh báo phải cẩn trọng khi đầu tư trái phiếu, khi pháp luật quy định nhà đầu tư tự đánh giá rủi ro và tự chịu trách nhiệm về việc mua TPDN.
Sang quý III/2021, các chuyên gia cũng nhận định, nhu cầu TPDN vẫn cao với lãi suất khó giảm. Dù lãi suất phát hành TPDN nằm trong xu hướng giảm từ quý III/2020 đến nay, nhưng rất nhỏ so với mức giảm mạnh của lãi suất tiền gửi tại ngân hàng. Chênh lệch giữa lãi suất phát hành TPDN và lãi suất tiền gửi giữ ở mức cao giúp thị trường TPDN tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong nửa cuối năm 2021. Ngoài ra, thanh khoản các NHTM vẫn khá dồi dào và NHNN vẫn duy trì CSTT nới lỏng để hỗ trợ nền kinh tế đang bị ảnh hưởng bởi đợt dịch Covid-19 lần 4. Do đó, lãi suất tiền gửi có thể vẫn giữ ở mức thấp và chỉ tăng nhẹ vào cuối năm 2021, lợi tức từ TPDN vẫn hấp dẫn so với kênh đầu tư tiền gửi. Đồng thời, hạn mức tín dụng của các NHTM, dù mới được NHNN nới room, vẫn còn ở mức thấp so với cùng kỳ và thấp hơn đề xuất của các NHTM. Bên cạnh đó, việc tiếp cận vốn tín dụng giá rẻ của các NHTM không dễ đối với các doanh nghiệp không nằm trong các nhóm ngành được ưu tiên hoặc bị hạn chế về tài sản đảm bảo như các doanh nghiệp bất động sản. Do đó, theo các chuyên gia, nhu cầu huy động vốn vay qua phát hành TPDN vẫn cao và lãi suất phát hành bình quân sẽ vẫn dao động quanh mức khoảng 10%/năm.
Tóm lược thị trường trong nước từ 02/08 - 06/08
Thị trường ngoại tệ: Trong tuần từ 02/08 - 06/08, tỷ giá trung tâm được NHNN điều chỉnh giảm các phiên đầu tuần, chỉ tăng nhẹ phiên cuối tuần. Chốt tuần, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 23.167 VND/USD, giảm tiếp 13 đồng so với phiên cuối tuần trước đó. Tỷ giá mua kỳ hạn 6 tháng được duy trì niêm yết ở mức 22.975 đồng. Tỷ giá bán được NHNN niêm yết ở mức thấp hơn 50 đồng so với trần tỷ giá, chốt phiên cuối tuần ở mức 23.812 VND/USD.
Tỷ giá LNH tiếp tục giảm trong tuần qua. Chốt phiên cuối tuần 06/08, tỷ giá LNH đóng cửa tại 22.926 VND/USD, giảm 34 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.
Trái lại, trong tuần qua, tỷ giá trên thị trường tự do biến động theo xu hướng tăng. Chốt tuần 06/08, tỷ giá tự do tăng mạnh 80 đồng ở chiều mua vào và 125 đồng ở chiều bán ra so với phiên cuối tuần trước đó, giao dịch tại 23.190 – 23.290 VND/USD.
Thị trường tiền tệ LNH: Lãi suất VND LNH trong tuần từ 02/08 - 06/08 giảm nhẹ ở tất cả các kỳ hạn từ 1M trở xuống. Chốt phiên 06/08, lãi suất VND LNH giao dịch quanh mức: ON 0,99% (-0,01 đpt); 1W 1,11% (-0,07 đpt); 2W 1,23% (-0,05 đpt); 1M 1,42% (-0,02 đpt).
Lãi suất USD LNH vẫn chỉ biến động tăng – giảm nhẹ. Chốt tuần 06/08 lãi suất USD LNH đóng cửa không thay đổi ở hầu hết các kỳ hạn từ 1M trở xuống, ngoại trừ giảm 0,01 đpt ở kỳ hạn 2W, giao dịch tại: ON 0,15%; 1W 0,18%; 2W 0,22% và 1M 0,32%.
Thị trường mở: Trên thị trường mở tuần từ 02/08 - 06/08, NHNN chào thầu 1.000 tỷ đồng/phiên ở tất cả 5 phiên qua kênh cầm cố, với kỳ hạn 07 ngày, lãi suất đều ở mức 2,50%. Không có khối lượng trúng thầu, không còn khối lượng lưu hành trên kênh này.
NHNN tiếp tục không chào thầu tín phiếu NHNN.
Thị trường trái phiếu: Trong tuần từ 02/08 - 06/08, NHCSXH và KBNN cùng tham gia gọi thầu TPCP với tổng khối lượng gọi thầu là 12.500 tỷ đồng.
Cụ thể, ngày 02/08, NHCSXH huy động thành công 2.000/4.000 tỷ đồng TPCPBL gọi thầu (tỷ lệ trúng thầu 50%). Trong đó, kỳ hạn 10 năm huy động được toàn bộ 1.000 tỷ đồng TPCPBL, lãi suất trúng thầu giữ nguyên tại 2,47%. Kỳ hạn 15 năm đấu thầu thất bại. Ngày 04/08, KBNN huy động thành công 7.313/8.500 tỷ đồng TPCP gọi thầu (tỷ lệ trúng thầu 86%). Trong đó, kỳ hạn 5 năm huy động được 613/1.500 tỷ đồng, kỳ hạn 10 năm huy động toàn bộ 2.000 tỷ đồng, kỳ hạn 15 năm huy động 4.200/4.500 tỷ đồng, kỳ hạn 20 năm huy động toàn bộ 500 tỷ đồng. Lãi suất trúng thầu các kỳ hạn lần lượt tại 1%/năm (-0,05%); 2,13%/năm (-0,03%); 2,34%/năm (-0,1%); 2,86%/năm (-0,05%). Trong tuần có 6.700 tỷ đồng TPCP đáo hạn.
Tuần này từ 09/08 – 13/08, KBNN và NHCSXH sẽ gọi thầu lần lượt 8.000 tỷ đồng và 4.000 tỷ đồng TPCP. Trong tuần này sẽ có 372 tỷ đồng TPCP đáo hạn.
Giá trị giao dịch Outright và Repos trên thị trường thứ cấp tuần qua đạt trung bình 7.364 tỷ đồng/phiên, tăng nhẹ so với mức 6.434 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Lợi suất TPCP đồng loạt giảm trong tuần vừa qua. Chốt phiên 06/08, lợi suất TPCP giao dịch quanh 1 năm 0,32% (-0,02 đpt); 2 năm 0,55% (-0,02 đpt); 3 năm 0,80% (-0,06 đpt); 5 năm 0,99% (-0,07đpt); 7 năm 1,26% (-0,09 đpt); 10 năm 2,09% (-0,1 đpt); 15 năm 2,29% (-0,17 đpt); 30 năm 3,01% (-0,06 đpt).
Thị trường chứng khoán: Tuần từ 02/08 - 06/08, thị trường chứng khoán diễn biến tích cực khi cả ba chỉ số đều tăng điểm, thanh khoản cải thiện và nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục mua ròng. Kết thúc phiên giao dịch cuối tuần 06/08, VN-Index đứng ở mức 1.341,45 điểm, tương ứng tăng 31,40 điểm (+2,40%) so với tuần trước đó; HNX-Index tăng mạnh 10,61 điểm (+3,37%) lên 325,46 điểm; UPCoM-Index tăng 1,35 điểm (+1,55%) đạt 88,28 điểm
Thanh khoản thị trường tăng cao so với tuần trước đó với giá trị giao dịch đạt trên 23.800 tỷ đồng/phiên. Khối ngoại mua ròng gần 680 tỷ đồng trên cả 3 sàn trong tuần qua.
Tin quốc tế
Nước Mỹ đón một số thôn tin quan trọng, thị trường lao động cho thấy dấu hiệu tích cực. Đầu tiên, Viện Quản lý Cung ứng Mỹ ISM cho biết PMI lĩnh vực sản xuất tại quốc gia này ở mức 59,5% trong tháng 6, giảm xuống từ 60,6% của tháng trước đó và trái với dự báo tăng nhẹ lên thành 60,8%. Ở lĩnh vực dịch vụ, PMI ở mức 64,1% trong tháng 6, tăng khá mạnh từ mức 60,1% của tháng 5, đồng thời vượt qua mức 60,5% theo dự báo. Liên quan tới thị trường lao động Mỹ, Bộ Lao động nước này cho biết số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu tại nước Mỹ tuần kết thúc ngày 30/07 ở mức 385 nghìn đơn, giảm xuống từ mức 399 nghìn đơn của tuần trước đó, gần khớp với dự báo 382 nghìn đơn của các chuyên gia. Thu nhập bình quân theo giờ của người dân Mỹ tăng 0,4% m/m trong tháng 7, bằng mức tăng 0,4% của tháng trước đó và vượt nhẹ so với dự báo tăng 0,3%. Tiếp theo, nước Mỹ tạo ra 943 nghìn việc làm phi nông nghiệp mới trong tháng 7, cao hơn mức 938 nghìn của tháng 6 và vượt tương đối mạnh so với dự báo ở mức 870 nghìn. Cuối cùng, tỷ lệ thất nghiệp tại quốc gia này trong tháng 7 giảm mạnh xuống còn 5,4% từ mức 5,9% của tháng 6, tích cực hơn nhiều so với dự báo ở mức 5,7%.
NHTW Anh BOE không thay đổi CSTT tại phiên họp đầu tháng 8. Ngày 05/08, BOE dự báo GDP của nước Anh tăng 0,5% trong quý II/2021. Tỷ lệ thất nghiệp hiện đang ở mức 4,8% và đang giảm dần theo thời gian. Về lạm phát, CPI của nước Anh trong tháng 6 ở mức 2,5% y/y; cao hơn so với mức mục tiêu 2,0% của BOE, nhưng phản ảnh các yếu tố nhất thời. Theo đó, BOE quyết định giữ LSCS ở mức 0,1%, ngoài ra tiếp tục chương trình thu mua 875 tỷ GBP TPCP và 20 tỷ GBP TPDN, nhằm đạt được lạm phát mục tiêu ở mức 2,0%. Về chỉ báo kinh tế Anh, PMI lĩnh vực sản xuất chính thức ở mức 60,4 trong tháng 7, không thay đổi so với khảo sát sơ bộ. Tuy nhiên, PMI lĩnh vực dịch vụ được điều chỉnh lên thành 59,6%; tăng so với mức 57,8 điểm theo khảo sát sơ bộ. Cuối cùng, giá nhà tại nước Anh do Halifax khảo sát tăng 0,4% m/m trong tháng 7 sau khi giảm 0,6% ở tháng 6, khớp với kỳ vọng của các chuyên gia.
NHTW Úc RBA không thay đổi LSCS trong phiên họp tuần qua, ngoài ra nước này đón một số thông tin kinh tế tiêu cực. Cụ thể, ngày 03/08, RBA quyết định duy trì LSCS ở mức thấp 0,1%; ngoài ra sẽ tiếp tục thu mua TPCP với quy mô 5 tỷ AUD/tuần cho tới đầu tháng 09/2021, sau đó sẽ giảm xuống còn 4 tỷ AUD/tuần cho tới giữa tháng 11/2021. CPI hiện tại đang ở mức 3,8% y/y; tuy nhiên phản ánh các yếu tố nhất thời, được kỳ vọng sẽ ở mức 1,75% vào cuối năm 2022. Hội đồng Thống đốc RBA cho biết sẽ duy trì tính linh hoạt trong việc thu mua TPCP, bên cạnh đó sẽ không tăng LSCS cho tới khi lạm phát của nước Úc ổn định trong khoảng 2,0% - 3,0%. Liên quan tới thông tin kinh tế Úc, doanh số bán lẻ của nước này chính thức giảm 1,8% m/m trong tháng 6, không điều chỉnh so với kết quả thống kê sơ bộ. So với cùng kỳ năm 2020, doanh số bán lẻ trong tháng 6 tăng 9,2%. Tiếp theo, PMI lĩnh vực xây dựng của quốc gia này do AIG khảo sát được ở mức 48,7 điểm trong tháng 6, giảm mạnh từ mức 55,5 điểm của tháng 5. Cuối cùng, số cấp phép xây dựng nhà tại quốc gia này giảm khá mạnh 6,7% m/m trong tháng 6, nối tiếp đà giảm 7,6% của tháng trước đó và tiêu cực hơn so với mức giảm 3,8% theo dự báo.
Nguồn: Trung tâm Nghiên cứu kinh tế MSB