Tổng quan:
Ngày 20/05, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Thống đốc NHNN đã trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các Tổ chức tín dụng trước Quốc hội.
Thống đốc cho biết, dự án Luật mang ý nghĩa chiến lược, luật hóa các quy định hiệu quả từ Nghị quyết 42/2017/QH14 để xử lý nợ xấu, đồng thời phân cấp, thẩm quyền cho vay đặc biệt, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế hai con số và đảm bảo an toàn hệ thống tín dụng trong giai đoạn tăng tốc của nền kinh tế.
Quan điểm xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung:
Thể chế hóa các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với công tác xử lý nợ xấu; đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất với các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.
1. Tiếp tục luật hóa các quy định tại Nghị quyết số 42/2017/QH14, trong đó bao gồm: (i) Luật hóa quy định về quyền thu giữ TSBĐ; (ii) Luật hóa quy định về kê biên TSBĐ của bên phải thi hành án; (iii) Luật hóa quy định về hoàn trả TSBĐ là vật chứng trong vụ án hình sự và bổ sung quy định về hoàn trả TSBĐ là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.
2. Sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm quyền quyết định việc cho vay đặc biệt với lãi suất 0%/năm, không có tài sản bảo đảm, đảm bảo việc tổ chức thực hiện kịp thời, chặt chẽ, hiệu quả, khả thi, an ninh, an toàn hệ thống các TCTD, không để xảy ra tiêu cực, thất thoát, lãng phí và vi phạm pháp luật.
3. Đảm bảo sự phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên và các thỏa thuận, cam kết của Việt Nam; đảm bảo mục tiêu hội nhập quốc tế, phù hợp với xu hướng phát triển.
Cụ thể, dự án sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng để xuất sửa đổi các điều khoản chính sau:
- Khoản 1 Điều 193 được sửa đổi để chuyển thẩm quyền quyết định cho vay đặc biệt từ Thủ tướng Chính phủ sang NHNN, cho phép NHNN quyết định các khoản vay đặc biệt có hoặc không có tài sản bảo đảm với lãi suất 0%/năm nhằm rút ngắn thời gian xử lý và đảm bảo an toàn hệ thống tín dụng.
- Điều 198a được bổ sung, quy định quyền thu giữ tài sản bảo đảm của TCTD và tổ chức mua bán, xử lý nợ khi xử lý nợ xấu, chỉ thực hiện nếu hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận cho phép thu giữ, tuân thủ trình tự, thủ tục minh bạch, không vi phạm pháp luật hay đạo đức xã hội. Theo Thống đốc, TCTD và tổ chức mua bán, xử lý nợ phải xây dựng quy định nội bộ về thu giữ tài sản bảo đảm, đảm bảo quyền lợi các bên liên quan.
- Điều 198b quy định tài sản của người phải thi hành án đang là tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu chỉ bị kê biên trong các trường hợp cụ thể, như hợp đồng bảo đảm ký sau khi bản án có hiệu lực hoặc có sự đồng ý của tổ chức tín dụng nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tổ chức tín dụng.
- Điều 198c quy định cơ quan tố tụng phải hoàn trả vật chứng trong vụ án hình sự hoặc tang vật vi phạm hành chính là tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu nếu không ảnh hưởng đến xử lý vụ án, với việc xử lý tài sản bảo đảm sau khi hoàn trả tuân theo quy định pháp luật.
Ngoài ra, dự thảo luật cũng đề xuất các biện pháp nhằm tăng cường quyền hạn cho NHNN trong việc kiểm soát đặc biệt đối với các TCTD yếu kém, bao gồm việc chỉ định nhân sự quản lý, điều chỉnh hoạt động và giám sát quá trình tái cơ cấu hoặc phá sản của TCTD, …
Dự thảo luật này đang được xem xét và dự kiến sẽ được thảo luận tại phiên họp sáng ngày 29/05/2025 và biểu quyết thông qua vào ngày 17/06/2025 trong Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.
Theo nhận định của các chuyên gia, việc sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng là bước đi cần thiết để: (i) hợp pháp hóa các biện pháp xử lý nợ hiệu quả từng được thử nghiệm theo Nghị quyết 42; (ii) tăng cường vai trò kiểm soát rủi ro của NHNN; (iii) củng cố hệ thống tài chính lành mạnh và an toàn hơn. Tuy nhiên, cần song hành với các quy định bảo vệ khách hàng vay vốn và cơ chế kiểm soát quyền lực để bảo đảm công bằng và ổn định xã hội.
Tóm lược thị trường trong nước từ 19/05 - 23/05/2025
Thị trường ngoại tệ: Trong tuần từ 19/05 - 23/05, tỷ giá trung tâm được NHNN điều chỉnh tăng - giảm đan xen. Chốt ngày 23/05, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 24.960 VND/USD, không thay đổi so với phiên cuối tuần trước đó. NHNN niêm yết tỷ giá mua giao ngay ở mức 23.762 VND/USD, cao hơn 50 đồng so với tỷ giá sàn; tỷ giá bán giao ngay được niêm yết mức 26.158 VND/USD, thấp hơn 50 đồng so với tỷ giá trần.
Tỷ giá LNH trong tuần từ 19/05 - 23/05 biến động theo xu hướng tăng. Kết thúc phiên 23/05, tỷ giá LNH đóng cửa tại 25.948, tăng 28 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.
Tỷ giá trên thị trường tự do tuần qua giảm qua tất cả các phiên. Chốt phiên 23/05, tỷ giá tự do giảm 170 đồng ở cả hai chiều mua vào và bán ra so với phiên cuối tuần trước đó, giao dịch tại 26.280 VND/USD và 26.380 VND/USD.
Thị trường tiền tệ LNH: Tuần từ 19/05 - 23/05, lãi suất VND LNH các kỳ hạn từ 1M trở xuống biến động tăng – giảm đan xen. Chốt ngày 23/05, lãi suất VND LNH giao dịch ở mức: ON 3,98% (+0,18 đpt); 1W 4,12% (+0,06 đpt); 2W 4,20% (-0,06 đpt); 1M 4,37% (-0,07 đpt).
Lãi suất USD LNH biến động nhẹ ở tất cả các kỳ hạn trong tuần qua. Phiên 23/05, lãi suất USD LNH giao dịch tại: ON 4,30% (không thay đổi); 1W 4,36% (-0,01 đpt); 2W 4,42% (+0,01 đpt) và 1M 4,44% (-0,03 đpt).
Thị trường mở: Trên thị trường mở tuần qua từ 19/05 - 23/05, ở kênh cầm cố, NHNN chào thầu 140.000 tỷ đồng với các kỳ hạn 7 ngày, 14 ngày, 35 ngày và 91 ngày, lãi suất đều giữ ở mức 4,0%. Có 24.953,82 tỷ đồng trúng thầu ở cả 4 kỳ hạn; có 26.278,97 tỷ đồng đáo hạn trong tuần qua trên kênh cầm cố.
NHNN tiếp tục không chào thầu tín phiếu NHNN.
Như vậy, NHNN hút ròng 1.325,15 tỷ đồng từ thị trường trong tuần qua qua kênh thị trường mở. Có 44.901,50 tỷ đồng lưu hành trên kênh cầm cố.
Thị trường trái phiếu: Ngày 21/05, KBNN đấu thầu thành công 8.262 tỷ đồng/10.000 tỷ đồng TPCP gọi thầu (tỷ lệ trúng thầu là 83%). Trong đó, kỳ hạn 5Y huy động được 500 tỷ đồng/1.000 tỷ đồng gọi thầu, kỳ hạn 10Y huy động được 6.702 tỷ đồng/7.000 tỷ đồng gọi thầu, kỳ hạn 15Y huy động được toàn bộ 1.000 tỷ đồng gọi thầu và kỳ hạn 30Y huy động được 60 tỷ đồng/500 tỷ đồng gọi thầu. Kỳ hạn 7Y gọi thầu 500 tỷ đồng, tuy nhiên, không có khối lượng trúng thầu. Lãi suất trúng thầu ở kỳ hạn 5Y là 2,41% (+0,05 đpt so với phiên đấu thầu trước đó), 10Y là 3,07% (+0,01 đpt), 15Y là 3,20% (+0,10 đpt) và 30Y là 3,28% (không đổi).
Ngày 28/05, KBNN dự kiến chào thầu 10.000 tỷ đồng TPCP, trong đó kỳ hạn 5Y chào thầu 500 tỷ đồng, kỳ hạn 10Y chào thầu 7.000 tỷ đồng, kỳ hạn 15Y chào thầu 2.000 tỷ đồng và 30Y chào thầu 500 tỷ đồng.
Giá trị giao dịch Outright và Repos trên thị trường thứ cấp tuần qua đạt trung bình 15.938 tỷ đồng/phiên, tăng mạnh so với mức 12.379 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Lợi suất TPCP trong tuần qua tăng nhẹ ở hầu hết các kỳ hạn. Chốt phiên 23/05, lợi suất TPCP giao dịch quanh 1Y 2,10% (+0,01 đpt so với phiên cuối tuần trước); 2Y 2,14% (+0,02 đpt); 3Y 2,20% (+0,02 đpt); 5Y 2,46% (+0,01 đpt); 7Y 2,78% (+0,001 đpt); 10Y 3,08% (+0,002 đpt); 15Y 3,22% (+0,002 đpt); 30Y 3,41% (không đổi).
Thị trường chứng khoán: Tuần từ 19/05 - 23/05, thị trường chứng khoán khá tích cực tuy tăng – giảm đan xen nhưng VN-Index vẫn kết tuần trong sắc xanh. Kết thúc phiên 23/05, VN-Index đứng ở mức 1.314,46 điểm, tăng 13.07 điểm (+1,00%) so với phiên cuối tuần trước đó; HNX-Index mất 2,37 điểm (-1,08%) còn 216,32 điểm; UPCom-Index tăng 0,72 điểm (+0,75%) lên 96,22 điểm.
Thanh khoản thị trường trung bình đạt khoảng trên 21.600 tỷ đồng/phiên, giảm nhẹ so với mức 22.755 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Khối ngoại tiếp tục bán ròng hơn 2.250 tỷ đồng trên cả 3 sàn.
Tin quốc tế
Nước Mỹ chi nhận một số chỉ báo kinh tế đáng chú ý. Đầu tiên, S&P Global cho biết chỉ số PMI lĩnh vực sản xuất và lĩnh vực dịch vụ tại Mỹ cùng đạt 52,3 điểm trong tháng 5, tăng lên so với mức 50,2 và 50,8 điểm của tháng 4, đồng thời cũng cao hơn so với dự báo ở mức 49,9 và 51,0 điểm. Tiếp theo, ở thị trường bất động sản, doanh số bán nhà cũ tại Mỹ đạt 4,0 triệu căn trong tháng 4, giảm nhẹ so với 4,02 triệu của tháng 3 và trái với dự báo tăng lên mức 4,15 triệu căn. Ngược lại, doanh số bán nhà mới trong tháng 4 đạt 743 nghìn căn, tăng lên từ 670 nghìn của tháng trước đó, đồng thời vượt qua mức 694 nghìn căn theo kỳ vọng. Tại thị trường lao động, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu tại Mỹ tuần kết thúc ngày 17/05 ở mức 227 nghìn đơn, giảm nhẹ xuống từ 229 nghìn đơn của tuần trước đó, trái với dự báo tăng nhẹ lên 230 nghìn đơn. Số đơn bình quân 4 tuần gần nhất là 231,5 nghìn, tăng nhẹ 1 nghìn so với trung bình 4 tuần liền trước. Trong tuần này, thị trường chờ đợi các thông tin chi tiết về tình hình kinh tế Mỹ quý đầu năm (báo cáo sơ bộ lần 2), trong đó GDP Mỹ được dự báo giảm 0,3% q/q, không điều chỉnh so với báo cáo lần đầu tiên.
NHTW Úc RBA hạ LSCS trong tuần vừa qua. Tại cuộc họp ngày 20/05, RBA cho rằng lạm phát đang tiếp tục giảm do lãi suất cao đã giúp tổng cầu và tổng cung tiến đến điểm cân bằng. Dữ liệu trong quý 1 cho thấy lạm phát bình quân đang ở khoảng 2,9%, lần đầu tiên xuống dưới mức 3% kể từ năm 2021. Bên cạnh đó, sự bất ổn từ kinh tế thế giới đang gia tăng trong vòng 3 tháng qua, một số rủi ro địa chính trị vẫn còn hiện hữu. Những yếu tố này có thể tác động tiêu cực đến kinh tế toàn cầu, trong đó có triển vọng thị trường lao động và lạm phát tại Úc. RBA dự báo lạm phát có thể sẽ ở quanh mức mục tiêu trong một thời gian, do đó việc nới lỏng CSTT trong cuộc họp này là phù hợp. Theo đó, cơ quan này quyết định hạ LSCS 25 đcb, từ mức 4,10% xuống còn 3,85%. Tuy nhiên, RBA sẽ tiếp tục thận trọng nếu các yếu tố bất ổn gia tăng và ảnh hưởng đến tổng cung, tổng cầu. Tiếp theo, liên quan đến các chỉ báo kinh tế Úc, chỉ số PMI lĩnh vực sản xuất tại nước này đi ngang ở mức 51,7 điểm trong tháng 5, không thay đổi so với tháng 4. Mặt khác, PMI lĩnh vực dịch vụ chỉ đạt 50,5 điểm trong tháng này, giảm nhẹ từ mức 51,0 điểm của tháng trước. Trong tuần này, thị trường sẽ đón các thông tin liên quan đến chỉ số giá tiêu dùng CPI tháng 4 tại Úc. CPI toàn phần được dự báo tăng 2,3% y/y, thấp hơn so với mức tăng 2,4% của tháng 3.
Tổng hợp Kinh tế - Tài chính tuần 19/05 - 23/05/2025